Taco OosterkampVeel mensen zien ‘creativiteit’ als iets magisch. Je hebt het, of je hebt het niet. Creatief zijn is iets voor artistieke types of excentrieke genieën, voor kunstenaars, artiesten en belastingadviseurs.
Aan de andere kant zien we creativiteit ook wel als iets frivools: vingerverven, met wasco tekenen, of je eigen papier scheppen.
Ondertussen is creativiteit natuurlijk een essentiële skill voor moderne leiders. Je hebt het hard nodig om praktische oplossingen te verzinnen voor complexe problemen. En hoe sneller de wereld verandert, hoe meer we jouw creatieve inzichten nodig gaan hebben.
Bij logisch en analytisch denkwerk zijn we op zoek naar de ene oplossing. Bij creatief denkwerk is dat net wat anders. Daarbij zoeken we juist naar zoveel mogelijk goede, mooie, of verrassende oplossingen. Daaruit kiezen komt later weer. Handige leiders combineren die twee: ze denken “ambidexter” en mixen logisch denken met creatief denken.
Slim denkwerk doe je met twee simpele, krachtige hefbomen: vragen stellen en grenzen stellen. De twee ‘stellen’ noem ik ze ook wel.
Door goede vragen te stellen dwing je jezelf, je team, of je klanten om echt na te denken. Elk gerenommeerd managementmodel is stiekem een setje vragen. Bij het Golden Circle-model van Simon Sinek is dat heel duidelijk: Why? How? What? Maar als je het afpelt is ook het Business Model Canvas van Alexander Osterwalder een serie vragen. Net als de kernkwadranten van Daniel Ofman.
Naast vragen stellen, boor je je creativiteit aan door grenzen te stellen. Dat klinkt wat vreemd, omdat we creativiteit vaak associëren met onbeperkte mogelijkheden en weidse vergezichten. Grenzen beperken je juist. Toch helpt dat je brein om nieuwe, originele ideeën te verzinnen. Net als bij koken: als je mag kiezen uit alle ingrediënten ter wereld en eindeloos veel tijd hebt, is het best lastig om compleet nieuw gerecht te verzinnen. Geef jezelf vijf specifieke ingrediënten en maximaal twintig minuten — en je boort veel meer vindingrijkheid aan.
Het interessante is dat die twee principes — vragen stellen en grenzen stellen —ook fantastisch werken wanneer je samen met een AI creatief denkwerk wilt doen. Vraag om ‘Goede ideeën om dit probleem op te lossen’ en de kans is groot dat je een hele serie flauwe, uitgekauwde suggesties krijgt, waar je in de praktijk niets aan hebt.
Stel een paar uitdagende vragen en geef specifieke kaders, en je maakt de kans op frisse perspectieven meteen een stuk groter. Zo vroeg ik vanochtend tijdens een live workshop namens een deelnemer deze vraag aan ChatGPT: “Kun je met mij nadenken over een hele serie oplossingen voor deze uitdaging: hoe kan ik m’n vastgoedportfolio opschalen, zonder dat ik een team nodig heb, en zonder dat m’n administratieve lasten omhoogschieten? Gebruik de SCAMPER-methode en geef minimaal 10 ideeën per onderdeel.”
Niet alleen rolden de ideeën razendsnel binnen, een aantal daarvan was verrassend origineel. En opeens is je favoriete AI niet zomaar een programmaatje op je computer, maar een heel handig hulpmiddel om jezelf creatief uit te dagen en te inspireren. En nadat je daarvoor dan je eerste patent hebt gekregen, moet je misschien alsnog op zoek naar het advies van zo’n fiscalist.
Add comment